De afgelopen jaren heeft de rijksoverheid diverse taken, onder andere de Jeugdzorg gedecentraliseerd naar de gemeenten. De gemeentelijke overheden dienden zich wel te houden aan de wet-/regelgeving, die door het rijk waren opgesteld. Ook is de lokale overheid op diverse beleidsterreinen WMO, Bijstand en Participatie een uitvoerder geworden van het door het rijk opgesteld beleid. Gemeenten kregen vanuit het rijk voor het uitvoeren van de bovengenoemde taken minder geld. Het uitvoeren op gemeentelijk niveau onder druk/regie van wet- en regelgeving die door het rijk is opgesteld is ingewikkeld.
Is dat wel wenselijk?
In dit artikel “Beetje buiten de lijntjes kleuren” ga ik in op waar de schoen wringt, wat de mogelijke oplossingen zijn en hoe daar in de nabije toekomst mee om gegaan zou kunnen worden.
Het uitgangspunt om te decentraliseren is dat de lokale overheid het beste hun eigen inwoners kent, dus weet welk beleid het beste aansluit. Vandaar de oproep aan gemeenten: ga experimenteren met het ontwikkelen van lokaal beleid en draag er zorg voor dat dit beleid bijdraagt aan minder administratieve ballast, regelgeving en overhead. Er zijn gemeenten die de afgelopen jaren geëxperimenteerd hebben met een eigen interpretatie van de rijksregels, voorbeelden in onze eigen regio zijn: Krimpen a/d IJssel met het afschaffen van het abonnementstarief WMO voor de huishoudelijke hulp, soepeler bijstand regels in Waddinxveen. Onze gemeente Zuidplas is tot op heden niet meegegaan in het experimenteren met het ”buiten de lijntjes kleuren”, ondanks aandringen vanuit diverse fracties, waaronder die van de PvdA/GroenLinks.
Maar niet getreurd: vanaf april 2022 kan Zuidplas met een nieuwe gemeenteraad en college “haar nek uitsteken”.
Onder andere door de komende tijd samen met de andere vier Midden- Holland gemeenten het initiatief voor een proef rond de inkoop van maatwerk-voorzieningen voor WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en Jeugdzorg te nemen. Start van de voorbereiding in 2023 en start van de gecontracteerde organisaties per januari 2025.
De uitgangspunten voor deze pilot zoals wij die zien:
- Geen of minder marktwerking in de zorg;
- Geen of zeer eenvoudige aanbestedingsprocedures met verminderde administratieve kosten (overhead);
- Met (veel) minder organisaties in zee gaan, ruimte voor vernieuwende organisaties, maar ook organisaties die een breed aanbod hebben voor complexe hulpverlening en 24 uur inzetbaar zijn;
- Minder verantwoording, meer vertrouwen.
“Buiten de lijntjes kleuren” is een oproep tot creativiteit en het terugkeren naar de kern, namelijk een aanbod wat goed aansluit bij de wensen van onze inwoners en ook kosteneffectief is..
Daar willen wij ons de komende jaren graag voor in zetten.
Jacques Bovens, Lid gemeenteraad Zuidplas fractie PvdA/GroenLinks 
